این پاسخ ها مربوط به کتاب های دین وزندگی قبل از سال 90است و در سال جدید کتاب تغییر کرده البته برای قسمت هایی که تغییر نکرده خوبه.همانطور که میدانید کتاب 30درصد تغییر داشته به عنوان مثال درس 1و2 با هم ادغام شده یا درس 6جایگاه تشیع جدید است . موفق باشید.

اندیشه وتحقیق وتمرینات دین وزندگی سوم

درس اول

ارزیابی

1)خیر – با توجه به اینکه دستگاه تفکر واندیشه انسان ناقص است ونیز ازطریق علوم بشری نمی توانداطلاعات کامل ودقیق بگیرد،پس نمی تواند به نیازهای بنیادین پاسخ کامل دهد.

2) با توجه به محدودیت های عقل انسان بهترین راه حل دین الهی استکه پیامبران آن را ازطریق اتصال به مبدا وحی دریافت کرده اند.

اندیشه وتحقیق

1)خیر – زیرا فرصت عمر انسان یکبار به در اختیار اوگذاشته می شودواگرآن راصرف اندیشه های شخصی کندآنچه درآخرعمرش حاصل او می شود چیزی جز حسرت وپشیمانی نخواهد بود.

2) خیر – چون دانش بشری نسبی است و نیازهای بنیادین مسائلی هستند که ازتیررس علم تجربی بشری خارج. پس هیچ وقت دستاوردهای علمی پاسخ گوی نیازهای بنیادین نخواهند بود.

3) خیر – چون پاسخ گویی مناسب به به نیازهای بنیادین سعادت وخوشبختی را به دنبال داردو بی توجهی به آنها شقاوت وبدبختی را. لذا انسان نمی تواند به خواسته های درونی خودپاسخ منفی دهد.

درس دوم

بررسی

خیر – عواملی چون محیط ، تربیت خانوادگی و... ویا به این علت که دین برای بعضی ها محدودیتهایی می آورد وبه این خاطر آنرا نمی پذیرند. ونیز وسوسه های شیطان نیز می تواند انسان را از صراط مستقیم دور کند.

درس سوم

تطبیق1 قسمت 2- تو ضح دهید وبگویید که ..........؟

بله ، ولی باید به این نکته توجه کنیم که ادیان الهی باسیر تکاملی تکمیل می شدندپس درطول تاریخ همیشه دین قبلی جایگزین دین قبلی می شده استووانسانها موظف بودند که همیشه ازدین جدید پیروی کنند.

2-با توجه .......آیا مفهوم آخرین دین ........؟

خیر- چرا که دین خدا ازآدم تا خاتم یکی است ، همه پیامبران چه صاحب شریعت وچه پیامبران تبلیغی به یک مکتب دعوت کرده اند که درسه اصل اساسی باهم مشترکند: توحید، نبوت، معاد.

بررسی

اگر خداوند مقام عصمت را.................؟

اول اینکه دین الهی به درستی به مردم نمی رسیدوامکان هدایت ازمردم سلب می شدودوم اینکه امکان انحراف درتعالیم الهی پیدا می شدواعتمادمردم ازدین ازدست می رفت ومردم ازپیامبران پیروی نمی کردندوبه گمراهی وانحراف مبتلا می شدند.

درس چهارم

جستجو

آیا می دانید معجزه های پیامبران..................... ؟

در هر دوره ای خداوند پیامبرانش را با معجزه مربوط به آن زمان معرفی می کند.درزمان حضرت موسی به خاطر رواج سحراژدها شدن عصا ودر زمان حضرت عیسی چون علم طب پیشرفت فراوانی کرده بودمعجزه آن حضرت نیز از آن سنخ بودمانند شفادادن کور مادرزاد وزنده کردن مردگان. در معجزه جاوید پیامبر نیزباید گفت که اعراب بادیه نشین و پابرهنه ونیمه وحشی با تمام محرومیت های اقتصادی واجتماعی دل هایی سرشار از ذوق هنری داشتند وآن زمان با وجود جاهلیتش دوره طلایی ادبیات بود . پیامبر اکرم در میان چنین قومی تحدی ومبارزه طلبی کردکه اگر می توانید آیه مثل آن را بیاورید.

تطبیق

آیا می دانید اولین .................. نشان دهید؟

پنج آیه اول سوره علق._  موضوع جالب این است که با وجود اینکه پیامبر درس نخوانده بودو محیط حجاز یک محیط جاهلی بوددر نخستین آیات وحیتکیه برعلم و قلم شده است که بلافاصله بعد ازنعمت بزرگ خلقت وآفرینشدر این آیات ذکر شده است. درحقیقت این آیات نخست ازتکامل جسم انسان از یک نطفه بی ارزش وسپس از تکامل روح به وسیله تعلیم وتعلم سخن می گوید وهمه این ها ازکسی شنیده شده است که درس نخوانده است.

اندیشه وتحقیق

جواب 1) هر یک از پیامبران الهی نشانه وبینه ای باید می آوردندتا نشان دهند که آنان از طرف خداوند آمده اند و در ادعای خود راستگواند. پیامبران به اذن خدا کارهای خارق العاده ای که مخالفان از مقابله با ان عاجز بودندانجام می دادند وانسانهای حقیقت طلب چون این نشانه ها را می دیدندبه پیامبران اعتماد کرده وایمان می آوردند.

جواب 2) از آنجا که پیامبر اکرم آخرین پیامبر و تعلیمات ایشان برای همه زمانها ودوران بعد از اوست سند نبوت وحقانیت او نیزبه گونه ای است که درهمه زمانها ودورانها حاضر استو هم اکنون نیز مخالفان را به آوردن سوره ای مانند سوره های خود دعوت می کنداگر معجزه پیامبر اکرم از نوع علم وفرهنگ نبود نمی توانست شاهدی حاضر برنبوت ایشان باشد.

جواب 3) زیرا قرآن با اینکه درطول 23سال ودر موقعیتهای گوناگون نظیر جنگ وصلح ، آرامش وبحران نازل شده است درنهایت زیبایی ادبی ، هماهنگی وانسجام مفهومی  وغنای معرفتی است وهیچ قسمت آن قسمت دیگر  را نفی نمی کندلذا قرآن می فرماید:اگر این کتاب از طرف غیر خدا بود در ان اختلاف وناسازگاری فراوانی دیده می شد.

درس پنجم

تفکر درآیات

درآیه زیر تفکر کنید وجمله هایی راکه بعد از آیه آمده راتکمیل کنید

1.کسی می تواند از تاریکی به نور در آید که به خداوند ایمان آورده وسرپرستی او را بپذیر

2.آنان که فرمان الهی را نپذیرند تحت سرپرستی شیاطین وطاغوت قرار می گیرند.این طاغوت وشیاطین چنین انسانهایی رابه هلاکت می کشاند کهدر نهایت به جهنمی جاودان منتهی می شود.

3.قبول ولایت الهی به زمان خاصی مربوط نمی شود درهر عصروزمانی باید با راهنمایی حجت الهی (انبیاوائمه)ولایت الهی راپذیرفت.

درس ششم

تفکردرحدیث

با توجه به توضیحات قبل در این حدیث بیندیشید وببینید چرا پیامبر فرموده است:

من مات    هر کس بمیرد     ولم یعرف امام زمانه     وامام زمان خود را نشناخته باشد   مات میته جاهلیه     به مر گ جاهلی مرده است

جواب:زیرا تداوم قلمرهای سه گانه رسالت یعنی مرجعیت علمی  ولایت و رهبری جامعه  ولایت معنوی در شکل امامت انجام می شود واگر کسی امام زمان خود را نشناخته باشد قطعا از او پیروی هم نخواهد کرد واگر کسی امام زمانش رانشناسد و از او پیروی ننماید عملا از رسالت رسول اکرم بی بهره می ماند همان چیزی که مردم عصر جاهلیت با او مواجه بودند.

تفکر

چرا پیامبر اکرم (ص)در شراطی که حتی خویشانش نیز دعوت او را نپذیرفته بودند جانشین خود را معیین کرد ؟انجام دادن این کار در ابتدای دعوتش به چه معناست؟

زیرا پیامبر اسلام خاتم پیامبران است وختم نبوت در صورتی باحکمت بئت انبیا سازگار است که آخرین شریعت آسمانی پاسخگوی همه نیاز های بشر باشد بقای آن تا پایان جهان تضمین شده باشد و هنگامی دین اسلام می تواند به عنوان یک دین کامل و پاسخگوی نیازهای همه ی انسانها را تا پایان جهانمطرح باشد که در متن دین راهی برای تامین مصغالح ضروریجامعه پیش بینی شده باشد واین راه جز نصب جانشین شایسته برای رسول خدا نخواهد بودوفلذا رسول خا از همان ابتدای دوعتش جانشین خود را مشخص کردند.

استخراج

این واقعه دربردارنده ی پیام های مهم است .درباره ی آن بیندیشیدوآن پیام ها را استخراج کنید

1-این واقعه عصمت حضرت علی حضرت فاطمه وامام حسن وحسین(ع)رااعلام می کند.

2.مراد از اهل بیت همه ی خاندان پیامبرنیست بلکه برخی از افراد آن است که نام آنها در روایان آمده است.

3.مراد از(یرید)اراده ی تکوینی است زیرا اراده تشریعی خداوند پاکی همه ی مردم است نه فقط اهل بیت پیامبر .

استخراج پیام

با تفکر در این حدیث چه پیام هایی می توان استخراج کرد؟

1.همان طور که قرآن وپیامبر لازم وملزوم یک دیگرند واز هم جدا نمی شوند قرآن و اهل بیت نیزهمواره با هم اند.

2.چون قرآن همیشگی است وجود معصوم نیز در کنار آنت همیشگی خواهد بود.

3.مسلمانان زمانی گمراه نمی شوند که هم به قرآن هم به اهل بیت متمسک باشند .

4.قرآن واهل بیت تا روز رستاخیز پیوند ناگسستنی با یکدیگر دارند همان طور که قرآن از خطا و اشتباه مصون است اهل بیت و عترت رسول خدا نیز از اشتباه و معصومیت مصون می باشد.

اندیشه و تحقیق

درباره ی واقعه غدیر بیندیشید وبه سوال های زیر پاسخ دهید :

الف)چرا مراسم غدیر هم زمان با بزرگترین اجتماع مسلمانان بگزار شد؟

زیرا مساله خلافت جانشینی حضرت علی به وسیله ی حجاج که بیش ازصدهزار نفر بودند به سراسر سرزمینهای اسلامی رسانده شود تا حجت برمردم در مورد نصب امام وجانشینی رسول خدا تمام شده باشدوبعدا ادعا نکنند که پیامبر جانشینی برای خود نصب نکرده است.

ب)چرا خداوند انجام ندادن این ماموریت را مساوی با عدم انجام رسالت اعلام کرد؟

زیرا ختم نبوت بدون نصب امام معصوم خلاف حکمت الهی است و کامل بودن دین جهانی وجاودانی اسلامی منوط به این است که بعد از پیامبر اکرم جانشینان شایسته ای برای او تعیین گردند در غیر این صورت بعد از وفات رسول خدا اسلام بدون سرپرست می ماند و در معرض ضعف وزوال قرار می گرفت پس انجام ندادن این ماموریت مساوی عدم انجام رسالت است.

ج)آیا میتوان گفت کلمه ی (مولا)در عبارت (من کنت مولاه....)به معنای(دوست)است ؟آیا در این صورت نرساندن پیام می تواند مساوی با عدم انجام رسالت باشد؟

اولا:پیامبر اسلام پیشاز جمله(من کنت مولاه)فرمودند: (ایها الناس بالمومنین من انفسهم)همانطور که در جمله ی پیشین صحبت از از اولویت و ولایت است در جمله بعدهم باید صحبت از ولایت وسرپرستی باشد تا ارتباط معنوی در جمله محفوظ بماند.

ثانیا:هیچ عاقلی باور نمی کند که پیامبر مردم را در شرایط ودر آن هوای گرم نگه دارد ومنظورش فقط این باشد که بگوید هر کس من دوست او هستم علی دوست اوست.

ثالثا:اگر مولی به معنی دوست باشد ابلاغ نشدن چنین پیامی نمی تواند مساوی انجام نپذیرفتن رسالت الهی قرار گیرد.

د)تبریک و تهنیت مردم به حضرت علی پس از پایان مراسم نشانه ی چیست؟

آشکار است که این شاد باش در صورتی صحیح است که در آن روز حضرت علی از سوی خدا و رسول خدا به مقامی بلند رسیده باشد وجز در این صورت تهنیت معنی نداشت.

درس هفتم

تفکر در آیات

پس از اندیشه در آیات ابتدای درس به سوال های زیر پاسخ دهید:

1.یکی از نتایج مطالعه ی تاریخ گذشتگان چیست؟

عبرت گرفتن ودرس آموختن از خوبی ها وطغیان هاوناسپاسی های آنها

2.درچه سورت مسلمانان می توانند به شکوه و سربلندی برسند یا آن را حفظ کنند؟

زمانی که ایمان داشته داشته ودرراه دین استقامت کنندودربلاهاومصیبت ها صبر کنند ودرحوادث از دین خود دست نکشد واز رهبری الهی پیروی کنند.

3.مهم ترین خطری که پس از رحلت رسول خدا مسلمانان را تهدید می کرد چه بود؟

خروج از مسیر رهبری الهی وبرگشتن به جاهلیت ودست کشیدن از دین الهی است.

4.سپاسگزاران واقعی نعمت وجود رسول خدا پس ازرحلت ایشان چه کسانی هستند؟

کسانی که پیوسته در مسیری حرکت کردند که رسول خدا ترسیم فرموده بود یعنی پیروی از جانشینان آن حضرت(امامان)

اندیشه و تحقیق

1.چرا قرآن کریم مردم را به مطالعه ی سرکذشت ملت ها دعوت کرده است؟

تابدانیم علت سقوط وبدبختی ونابودی آنها چهبوده است تا مابا پرهیز از گناهانی که انها مرتکب شده اند رستگار وپیروز گردند.

2.چه مسائلی زمینه را برای ورود جعل و تحریف به احادیث پیامبر اکرم(ص)آماده کرد؟

عوامل مهمی در این مورد تاثیر گذار بود که مهمترین آنها عبارت اند از:

الف:ممنوعیت نوشتن احادیث.

ب:منزوی ساختن امامان وجانشینان حقیقی پیامبر اکرم.

ج:ورود افراد به منافق وبه ظاهر مسلمان مثل کعب الاحبار در حوزه های فرهنگی و تغییری.

3.تفاوت های اساسی حکومت بنی امیه وبنی عباس با رهبری پیامبر چه بود؟

تفاوتها فراوانند اما مهمترین آنها یکی آن بود که آنها دین را برای حکومت وقدرت خود می خواستند ودیگر آنکه به هیچ امر انسانی واخلاقی وبه هیچ شرافت و کمالی نمی اندیشیدند وفقط حکومت ولذتهای آنها را می طلبیدند و می پسندیدند.

درس هشتم

تدبر در آیات

با تدبر در آیات ابتدای درس به سوال های زیرپاسخ دهید:

1.حضرت نوح درباره ی رسالت خود به مردم چه می گویند؟

الف:من مزدی از شما نمی خواهم جز آنکه از خدا بترسند    ب:ودیگر آنکه از من اطاعت کنید.

2.درآیه ی 57سوره ی فرقان خداوند به پیامبر اکرم فرمان می دهد که فقط برای یک مورد از مردم مزد طلب کند آن مورد چیست؟

آن مورد این بود که کسی بخواهد راه خدا رابپیماید

3.خداوند در آیه ی 23 سوره ی شوری به پیامبر خود فرمان می دهد که چه چیزی راپاداش رسالت خود کند؟

آن چیز این بود که اقربا وعترت پیامبر محبت کرده واز آنان اطاعت کنند.

4.در آیه ی 47سوره ی سبا خداوند ب پیامبر اکرم فرمان می دهد به مردم بگوید که اگر از شما مزدی می خواهم برای خودتان است چگونه این مزد برای آنهاست؟

مزد به خود مردم باز می گشت وآن هدایت ورستگاری آنها بود.

بررسی

در درس قبل با شرایط اجتماعی پس از رحلت پیامبر آشنا شدیم اکنون توضیح دهید که این سه اقدام ائمه  اطهار پاسخ گوی کدام یک از مشکلات آن دوره بوده است؟

دو مشکل اساسی بعد از رحلت پیامبر بهوجود آمد:

یکی ممنوع شدن نوشتن احادیث پیامبر

دیگری تفسیر نابجای رآن مجید از سوی علما درباری وگمراه که با گرفتن پول ومقام آیات را به نفع قدرت حاکمه تفسیر می کردند بنابراین ائمه برای مبارزه با دو مشکل فئق بود تاهم سنت پیامبر را به جامعه بازگرادنند و تحریف ها را در آن از بین ببرند ودیگر آنکه تفسیر قرآن کریم را از هجوم علمای نااهل درباری حفظ نمایند.

اندیشه و تحقیق

1.چرا برخی از ائمه (ع) تقیه رادر پیش گرفتند؟این شیوه ی مبارزه چه کمکی به آنان می کرد؟

امامان شیوه ی مبارزه با حاکمان را متناسب با شرایط زمان بر می گزیدند لذا از زمان امام سجاد که خفقان شدیدی وجود داشت وبه حرکت های سیاسی  فوق العاده حساسیت داشتند وآنها را با فجیح ترین وضع سرکوب می کردند بخشی از مبارزه بر پایه اصل تقیه قرار گرفت یعنی می کشیدند آن بخش از اقدامات ومبارزات خود را که دشمن به آن حساسیت دارد مخفی نگه دارند به گونه ای که در عین ضربه زدن به دشمن کمتر ضربه می خورند.در این شیوه امامان در عین فعالیت ونشر وتبلیغ اسلام جان شیعیان رانیز حفظ می کرد.

2. آیا ائمه ی اطهار علیه السلام روشهای یکسانی در مقابله با حاکمان زمان در پیش گرفتند ؟چرا؟

خیر- زیرا امامان ما شیوه مبارزه با حاکمان و حفظ اسلام راستین را متناسب با شرایط زمان و مکان انتخاب می کردند به گونه ای که هم تفکر اصیل اسلام راستین یعنی تشییع باقی بماند و هم به تدریج بنای ظلم و جور بنی امیه ست شده وفرو ریزد.لذا عملا می بینیم که امامان ما که هم از یک نور و از یک شجره هستند در برخی موارد خانه نشین می شوند در برخی مواقع دست به شمشیر برده و گاهی صلح نامه امضا می کنند و زمانی به تشکیل کلاسهای درس می پردازند و....

3.مهم ترین خطری که پس از رحلت رسول خدا مسلمانان را تهدید می کرد چه بود؟

خروج از مسیر رهبری الهی وبرگشتن به جاهلیت ودست کشیدن از دین الهی است.

4.سپاسگزاران واقعی نعمت وجود رسول خدا پس ازرحلت ایشان چه کسانی هستند؟

کسانی که پیوسته در مسیری حرکت کردند که رسول خدا ترسیم فرموده بود یعنی پیروی از جانشینان آن حضرت(امامان)

اندیشه و تحقیق

1.چرا قرآن کریم مردم را به مطالعه ی سرکذشت ملت ها دعوت کرده است؟

تابدانیم علت سقوط وبدبختی ونابودی آنها چهبوده است تا مابا پرهیز از گناهانی که انها مرتکب شده اند رستگار وپیروز گردند.

2.چه مسائلی زمینه را برای ورود جعل و تحریف به احادیث پیامبر اکرم(ص)آماده کرد؟

عوامل مهمی در این مورد تاثیر گذار بود که مهمترین آنها عبارت اند از:

الف:ممنوعیت نوشتن احادیث.

ب:منزوی ساختن امامان وجانشینان حقیقی پیامبر اکرم.

ج:ورود افراد به منافق وبه ظاهر مسلمان مثل کعب الاحبار در حوزه های فرهنگی و تغییری.

3.تفاوت های اساسی حکومت بنی امیه وبنی عباس با رهبری پیامبر چه بود؟

تفاوتها فراوانند اما مهمترین آنها یکی آن بود که آنها دین را برای حکومت وقدرت خود می خواستند ودیگر آنکه به هیچ امر انسانی واخلاقی وبه هیچ شرافت و کمالی نمی اندیشیدند وفقط حکومت ولذتهای آنها را می طلبیدند و می پسندیدند.

مانند این است که خورشید در آسمان صاف و بدون ابر می درخشد. در این حالت مردم، خورشید را می بینند و از نور و گرمایش هم مخلوقات بهره مند می شوند. اگر امام زمان (عج) در میان مردم حضور داشته باشد، مردم امام را به چسم می بینند و از وجود امام نه تنها مردم بلکه همه ی مخلوقات از فیض وجودش بهره مند می شوند. زیرا همان طوری که در ولایت معنوی گفتیم، امام و حجت حق واسطه ی فیض و رحمص الهی ایت.

2- وجود امام غایب

مانند این است که خورشید در pشت ابر باشد. در این حالت مردم خورشید را نمی بینند ولی از نور و گرمایش هم مردم و هم بقیه ی مخلوقات بهره مند می شوند. در زمان غیبت امام زمان (عج) هم چنین است یعنی ما امام (عج) را نمی بینیم ولی از فیض وجودش هم مردم و هم همه ی مخلوقات بهره مند هستند.

3-نبود امام

مانند زمانی است که خورشید غروب کرده باشد. همه جا تاریک وظلمانی است. نه از نور خورشید خبری است و نه از گرمایش و اگر امام (عج) به حکمت الهی از نظر ها غایب نمی شد، به دست دشمنان به شهادت می رسید و ظلمت جهل و گمراهی همه جا را فرا می گرفت. حتی بقای عالم نیز به واسطه ی نبود واسطه ی فیض الهی به هم می خورد. لذا زمین هیچ وقت از حجت خدا خالی نمی ماند.

اندیشه و تحقیق

1-با توجه به آیه ی 11 سوره ی رعد، علت اصلی غیبت امام عصر (عج) را تبیین کنید.

علت اصلی غیبت امام عصر (عج) خود مردم اند. زیرا خداوند از بذل فیض و رحمت به بندگان خود دردریغ نمی ورزد و امام هم که مظهر رحمت خداست، هرگز منشاء محرومیت مردم مردم نمی شود. بنابراین سبب اصلی این محرومیت از جانب خود مردم است. بخ طوری که اگر شرایط لازم در امّت جمع شود و شایستگی درک حضور امام حاصل آید، امام در میان امت حاضر می شود.

2- این جمله را تحلیل کنید)) منتظران مصلح جهانی، -خود باید صالح باشند.))

این سخن کاملاً درستی است. زیرا جامعه ای که صالح نیست نمی تواند منتظر کسی مصلح باشد. کسی که پیرو حق نیست نمیتواند در انتظار پیروزی باشد. کسی که در مقابل حق و باظل متفاوت است و از یاری حق سر برمی تابد نمی تواند در شما منتظران حکومت حق باشد.

3- تفاوت(( انتظار مثبت)) و (( انتظار منفی)) در چیست؟

انتظار منفی، انتظار سست عنصرانی است که حوصله مبارزه با جور و باطل را ندارند و آنرا تماماً به مهدی موعود (عج) می سپارند. این انتظار تنبلی و راحت طلبی است. این انتظار ویرانگر است و روح اسلام از آ ن بیزار است.

در انتظار مثبت، دوران انتظار نه تنها دوران راحت طلبی نیست بلکه دوران تکلیف بزرگ است. امر به معروف و نهی از منکر، مبارزه با ظلم، نگهبانی از دین خدا، ترویج تعالیم الهی، پیروی از خط ممتد رهبری دینی، آمادگی نظامی، تلاش در بیداری افکار، تصفیه و تزکیه روحی و...از تکالیف تخلف ناپذیر مسلمانان در دوران غیبت است. چنین انتظار فرج است که در روایات اسلامی از آن به عنوان بهترین اعمال یاد شده است.

درس 10

تطبیق

در آیه ی 17 سوره ی رعد بیندیشید و توضیح دهید که:

1-در این آیه، از چه مثالی برای نسان دادن تقابل حق و باطل استفاده شده است؟

در این آیه دو مثال برای معرفی باطل ذکر شده است. یکی مثالِ کفی که بر روی آب ظاهر می شود و دوم کفی که هنگام ذوب فلزات روی آنها را می پوشاند.

2- چه شباهت هایی میان آن مثال و حق و باطل وجود دارد؟

باطل همچون کف است. زیرا 1- رفتنی است 2 - در سایه ی حق جلوه می کند 3- روی حق را می پوشاند 4- جلوه دارد و ارزش ندارد 5- با آرام شدن شرایط محو می شود 6- بالانشین پر سر و صدا، اما تو خالی و بی محتوی است و حق مانند آب است، ماندنی و باارزش است و به مردم نفع می رساند.

پیام آیات

در آیات ابتدای درس بیندیشید و ببینید که خواست و وعده ی الهی چیست؟

1-پیروزی جبهه ی حق 2- حاکمیت بندگان صالح 3- استقرار و اقتدار دین الهی 4- ایجاد امنیّت کامل 5- حاکمیت مستضعفان 6- حاکمیت اسلام بر جهان

مقایسه

این دو بینش درباره ی تاریخ انسان را مقایسه کنید و تـأثیر هر  کدام را بر روحیه، رفتار و برنامه ریزی افراد نشان دهید.                                   افراد جامعه ای که معتقدند وعده ی الهی، پیروزی حق بر باطل است، به واقعیت های نا هنجار موجود ((نَه)) می گویند و به امید فردای درخشان تلاش می کنند. حکومت طاغوت را بر نمی تابند و در مقابل آن می ایستند و مقاومت می کنند. بر عکس افرادی که چنین دیدگاهی و اعتقادی ندارند، از چنان نشاط و تلاش و مقاومت برخوردار نیستند و معمولاً خود را تسلیم حوادث روزگار میکنند.

اندیشه و تحقیق                                                        2-از دیدگاه قرآن کریم آینده ی تاریخ از آنِ چه کسانی است؟                       از دیدگاه قرآن کریم، آینده ی تاریخ از آنِ بندگان صالح و حاکمیت مستضعفان و پیروزی جبهه ی حق بر باطل و عدل بر ظلم و استقرار دین الهی خواهد بود.

شخص منتظر انسان آرمانی خود را می شناسد، همه ی زیبایی ها و کمالات انسان را در او می بیند. از این رو به طور طبیعی او را محبوب خود می یابد و مشتاق دیدار او می شود. به چنین شخصی که برای جلب رضایت امام خود تلاش می کند و امام را اسوه ی خود قرار می دهد و خصایل مطلوبی را که در او می بیند در خود به وجود می آورد. مهر و عشق امام او را فعال و با نشاط می کند و امید به آینده ی زیبا را در او افزایش می دهد.

3- پیروان ادیان الهی چگونه می توانند برای فراهم آوردن زمینه ی ظهور منجی جهانی با یکدیگر همکاری نمایند؟

اعتقاد به منجی در بین پیروان ادیان، فرصت ارزش مندی است که در زمینه ی ((گفتگوی ادیان )) و ((وحدت ادیان )) را جهت برقراری عدالت جهانی و نفی قدرت و حاکمیت سلطه گران جهانی فراهم سازند و با تکیه بر مشترکات اساسی که در زمینه ی توحید و نبؤت و معاد دارند در جهت ظلم ستیزی با یکدیگر همکاری تنگاتنگ داشته باشند تا با بیداری خلق احساس جهانی برای امداد الهی و کمک غیبی پدید آید. در این صورت است که زمینه ی ظهور منجی جهانی آماده می شود.

درس 11

پیام آیات

آیه ی 257 سوره ی بقره

1-کسی می تواند از تاریکی به نور آید که ایمان به خدا داشته باشد ودر عمل ، از دستورات الهی تبعیت کند .

2 – آنان که فرمان الهی را نپذیرند سرنوشت ولیّ شان طاغوت ها هستند.

3- قبول ولایت الهی به زمان خاصی مربوط نمی شود و همیشه انسان باید خود را تحت ولایت الهی بداند .

آیه ی 122 سوره توبه

1-از آن جا که همه ی مسلمانان نمی توانند در باره ی احکام دین تفقه و تحقیق کنند ، عده ای از آنان باید این مسئولیت را به عهده بگیرند.

2- این افراد وظیفه دارند احکام دین را به دیگران برسانند .

یاد آوری

دلایل سه گانه ی ضرورت تشکیل حکومت اسلامی را که در درس پنجم بیان شد ، در این قسمت یاد داشت کنید .

جامعیت دین اسلام  2- اجرای احکام اسلامی مانند : عدالت اجتماعی 3- ضرورت پذیرش ولایت الهی و دوری از حکومت طاغوت .

اندیشه

1-اگر مسلمانی که خود متخصص در احکام نیست ، فقیه واجد شرایط را انتخاب نکند و به وی مراجعه ننماید ، اعمال دینی او چگونه خواهد بود ؟

طبق نظر حضرت امام خمینی (ره) در مسأله ی 14 در صورتی اعمال دینی او صحیح است که :

الف:بفهمد به وظیفه ی واقعی خود رفتار کرده است.

ب:یاعمل او با فتوای مجتهدی که وظیفه اش تقلید از او بوده یا با فتوای مجتهدی که فعلاً بایداز اوتقلید کند مطابق باشد.

ج:یا عمل را طوری انجام داده باشد که از کفته ی آنان به احتیاط نزدیکتر باشد.

2-ایا شما مرجع تقلید خود را تعیین کرده اید ؟از چه طریقی؟

بلی به وسیله ی تحقیق و پرس و جو از علما و کسانی که توانایی شناخت مرجع تقلید را دارند.

اندیشه و تحقیق

1-دو پیام اصلی این درس کدامند ؟

الف: مرجعیت عملی در غیبت کبری در شکل مرجعیت فقیه ادامه می یا بد .

ب: حکومت اسلامی در غیبت کبری در چهار چوب ولایت فقیه استمرار پیدا می کند .

2-راه بهره مندی از نور ولایت الهی و خروج از ظلمت ها به نور در زمان غیبت چیست ؟

استفاده از ولایت معنوی امام زمان (عج) نیازمند حضور اشکار امام نیست لذا هر انسانی با ایمان به خدا و اطاعت خالصانه از او و با شناخت امام زمان (عج) و اظهار ارادات وعلاقه و عشق و محبت به ان حضرت می تواند از ولایت معنوی ان حضرت بهره مند گردد.                                        وبا پیروی از ولی فقیه از ولایت ظاهری هم بهره مند می شود . در این حالت است که خداوند او را از ظلمات به سوی نور هدایت می کند.

3-مقصود از ((تقلید)) در احکام دینی چیست ؟

فقیهان با تفکر در آیات و روایات و با کمک گرفتن از موازین دقیق عقل ،احکام را به دست می آورند و در اختیار مردم قرار می دهند .کسانی هم که خود در احکام دین متخصص نیستند به این متخصصان مراجعه می کنند تا اعمال آنان موافق موازین دین باشد .به این مراجعه پیروی یا تقلید می گویند .پس تقلید در این جا به معنای رجوع به متخصص است.

4-تقلید برای چه کسانی لازم است و شامل چه زمینه هایی می شود ؟

برای تمام مکلّفین اعم از مرد و زن که در احکام دینی متخصص نیستند و به احتیاط هم نمی توانند عمل کنند لازم است از یک مرجع تقلید واجد شرایط تقلید کنند.تقلید فقط در فروع دین یا احکام عملی جایز است و در اصول دین تقلید جایز نیست.

5-چرا باید مرجع ((عادل)) و((زمان شناس )) باشد؟

مرجع تقلید باید عادل باشد تا در استخراج احکام شرعی از منابع معتبر آن هوای نفس خود را دخالت ندهد و احکام الهی را کم و زیاد نکند و همچنین مرجع تقلید باید زمان شناس باشد تا بتواند احکام دین را متناسب با نیازهای روز استخراج کند .

درس12

تطبیق

اصل107 قانون اساسی را که مربوط به انتخاب رهبر هست، مطالعه کنید و چگونگی انتخاب ولی فقیه را توضیح دهید

با توجه به این که تشخیص فقیهی که واجد شرایط رهبری باشد از عهده ی عموم مردم که فقیه نیستند خارج است لذا مردم به نمایندگی از طرف خودشان فقیهایی را با شرکت در انتخابات مجلس خبرگان انتخاب می کنند .

فقهای منتخب از سوی مردم در مجلس خبرگان جمع می شوند و بررسی های دقیق را انجام می دهند .سپس یکی از فقهایی را که واجد شرایط می باشد ، کشف و آن را برای مردم معرفی می کنند.باید توجه داشت که نمایندگان مجلس خبرگان نه ولی فقیه را نصب و نه او را عزل می کنند بلکه با بررسی شرایط ولی فقیه ، کشف می کنند که وی  ولی فقیه می باشد .همین طور بر کار ولی فقیه نظارت می کنند و اگر او فاقد یکی از شرایط لازم برای رهبری باشد در این صورت خود به خود از مقام ولایت فقیهی منعزل می شود و نمایندگان خبرگان در اینجا اعلام می دارند که وی از آن مقام منعزل شده است و باید فرد دیگری را انتخاب نمایند.

تفکیک

در ادامه بخش هایی از نامه ی امام علی (ع) را که در آن ها همراه با هر فرمان علت آن هم ذکر شده است،می خوانید .با تأمل در این بخش ها ، هر فرمان را از علت آن تفکیک کنید .

1-(دل خویش را در هاله ای از مهربانی نسبت به شهروندانت قرار بده و با همه دوست و مهربان باش،= فرمان) (چرا که مردم دو دسته اند ،دسته ای برادر دینی تو و دسته ای دیگر در آفرینش هما نند تواند.=علت)

2-(اگربا مقام و قدرتی که داری دچار تکّبر یا خود بزرگ بینی شدی به بزرگی حکومت خداوند که برتر از توست ،بنگر.=فرمان)(این کار تو را از آن سرکشی نجات می دهد .تند روی تو را فرو می نشاند و عقلت را به جایگاه اصلی باز می گرداند .= علت )

3-(دوست داشتنی ترین